Blikken
Uit BulkWiki
Bestand:TinCans-Three.JPG
Verschillende maten conservenblikken. Op de voorgrond een klein blik dat zonder blikopener geopend kan worden.
Bestand:Boutappertcolljpb.jpg
Bouteille à conserve Appert
De zijkant is gegolfd of heeft ribbels om voor stevigheid te zorgen en om eventuele drukverschillen op te vangen. En om makkelijk persbaar te maken. De binnenkant van een conservenblik bevat meestal een coating om het voedsel te beschermen. Dit was vroeger een metaallaagje of soms een soort verflaag, maar tegenwoordig is dat vrijwel altijd een kunststof laag. == Standaardconservenblik == De meest voorkomende conservenblikken, gevuld met bruine bonen, sperziebonen, erwtensoep of een ander product, zijn blikken met een diameter van 10 cm en met een hoogte van 11 cm, zodat de inhoud hiervan, rekening houdend met de materiaaldikte van 0,25 mm, ongeveer 0,85 liter is. Op de wikkel van veel blikken staat, dat er 0,8 liter inzit, zodat de blikken niet tot de rand gevuld zijn. Dat is ook wel nodig, om het uitzetten van het product op te kunnen vangen. Verder moet er natuurlijk voor worden gezorgd, dat de door de spreiding bij vulproces niet te weinig in zo’n blik terecht komt. Dat houdt dus in, dat er meestal iets meer van het product in het blik wordt gedaan, om zeker te zijn, dat de afnemer tevreden is. Het ligt natuurlijk zeer voor de hand, dat de fabrikant die grote hoeveelheden standaardblikken moet gaan vullen, graag wil, dat de stuksprijs hiervan zo laag mogelijk is. Het standaardblik moet dus liefst een zo klein mogelijk oppervlak hebben, want dan wordt er zo min mogelijk materiaal gebruikt. Ook bij het transport van de gevulde blikken moet natuurlijk zo min mogelijk ruimte worden ingenomen. Wat betreft het oppervlak van het conservenblik is hier dus sprake van een minimum. Wat betreft de inhoud van het blik is hier sprake van een maximum, namelijk 0,85 liter. Deze twee uitersten zullen in één product verenigd moeten worden. Het oppervlak van A van een aan de onder- en de bovenzijde afgesloten cilinder met diameter d is: A = ½πd² + πdh. De inhoud V van een cilinder met hoogte h wordt als volgt uitgedrukt: V = h . A’, waarbij A’ het oppervlak is van het grondvlak. We zullen nu eens onderzoeken waar het minimumoppervlak bij de cilinder ligt. Uitgaande van een inhoud van 0,85 liter, kan bij elke diameter d en de daaruit af te leiden hoogte h steeds het oppervlak A van de cilinder worden berekend. Wiskundig kan dit allemaal natuurlijk op eenvoudige wijze worden berekend met limieten, maar dan mis je toch tamelijk snel het inzicht van wat er gaande is. Om die reden zullen we hier dan ook met een rekenvoorbeeld werken. Als we om te beginnen eens twee uitersten nemen, bijvoorbeeld een cilinder met een diameter d1 = 20 cm en een cilinder met een diameter d2 = 5 cm, dan volgt hieruit, dat bij het eerste blik de hoogte h1 = 2,75 cm en bij het andere blik h2 = 44 cm. Dat zijn nogal uitzonderlijke blikken; een laag, nogal plat blik alleen geschikt voor het opbergen van crêpes, en een hoog, uitermate slank blik, alleen geschikt voor het inblikken van asperges. De oppervlakken van deze twee blikken zijn 801 cm² en 730 cm². Ons gevoel zegt, dat we wel ergens halverwege d1 = 20 cm en d2 = 5 cm, moeten uitkomen. Weer uitgaande van de inhoud van 0,85 liter, kan bij aanname van een aantal diameters in de buurt van de 10 cm steeds het oppervlak A worden berekend. We zien dan vanzelf wel waar we uitkomen. In bijgaande tabel zijn de uitkomsten netjes gerangschikt.
Bestand:Cilinder.jpg
Verhouding van oppervlakte en diameter
