Indicatoren
Indicator kan verwijzen naar:
- pH-indicator
- Indicator (chemie), een stof waarmee andere stoffen kunnen worden aangetoond
pH-indicators
Een pH-indicator is een chemische stof die van kleur verandert bij een verschillende zuurgraad (pH). Bij verschillende stoffen gebeurt deze kleuromslag bij een andere zuurgraad, in het zogenaamde omslaggebied.
Indicatoren
| Naam | Omslaggebied (pH) | Zure kleur | Basische kleur |
|---|---|---|---|
| hematoxyline | 0,0 - 1,0 | rood | geel |
| cresolrood | 0,0 - 1,0 | rood | geel |
| methylviolet | 0,0 - 1,6 | geel | rood |
| kristalviolet | 0,0 - 1,8 | geel | blauw |
| thymolblauw | 1,2 - 2,8 8,0 - 9,6 |
rood-geel | geel-blauw |
| methylgeel | 2,9 - 4,0 | rood | geel |
| methyloranje | 3,1 - 4,4 | rood | geel |
| broomcresolgroen | 3,8 - 5,4 | geel | blauw |
| methylrood | 4,2 - 6,3 | rood | geel |
| methylrood-broomcresolgroen | 4,5 - 5,2 | rood | groen |
| lakmoes | 4,5 - 8 | rood | blauw |
| chlorofenolrood | 4,8 - 6,7 | geel | violet |
| 4-nitrofenol | 5,4 - 7,5 | kleurloos | geel |
| fenolftaleïne | 8,2 - 10 | kleurloos | violet tot paarsrood |
| thymolftaleïne | 9,3 - 10,5 | kleurloos | blauw |
Er zijn ook indicatoren die meerdere kleuren krijgen over een breed bereik van pH-waarden. Vaak wordt dit gerealiseerd door gebruik te maken van een mengsel van indicatoren. Door de kleur te vergelijken met voorbeelden in een tabelletje kan de pH geschat worden. Zulke indicatoren worden universeelindicatoren genoemd. De in de tabel genoemde meng-indicator methylrood-broomcresolgroen is hier een eenvoudig voorbeeld van.
Veel natuurlijke kleurstoffen verkleuren ook als de pH verandert, een voorbeeld hiervan is [[anthocyaan in onder andere rode kool, die roze-rood is in een zure omgeving, en blauw, groen en geel in een basische.
Indicator (chemie)
Een indicator is een stof waarmee men kan aantonen dat een bepaalde andere stof aanwezig is. Een voorbeeld hiervan is jodium, wanneer jodium in aanraking komt met zetmeel zal de oplossing donkerpaars verkleuren. Verder is kalkwater een idicator voor koolzuurgas (koolstofdioxide), kalkwater wordt troebel bij aanwezigheid van het gas. Rodekool(sap) een natuurlijke indicator voor zure stoffen, de rode kool verkleurt fel rood bij aanwezigheid van zuur.
Indicatoren kunnen op veel verschillende manieren worden ingezet in de scheikunde, maar hebben altijd als doel om de aan- of afwezigheid van een bepaalde stof (of groep stoffen) aan te tonen.
